"O futuro está na orixe"

Bea Comenda, decana da Facultade de Historia de Ourense

venres, 5 de setembro de 2014

Monterrei na poesía e na cantiga, en 'Monterrei 1494-1994. 5 Séculos de Cultura', de Xerardo Dasairas, ed. do Castro, 1994

Como enclave estratéxico que sempre foi, Monterrei tivo ao longo da súa historia un importante papel no desenvolvemento da comarca Tamagana. Coñecido como Castrum Baroncelli primeiro e como fortaleza medieval despois, Monterrei acolleu entre as súas defensas pétreas, a nobres, guerreiros, relixiosos e vasalos. A conxunción destes estamentos sociais en determinadas épocas da historia fixo desta fortaleza un importante foco cultural con tras conventos. As escolar monásticas e o establecemento de dúas impresas son quizais as máis nobres produccións que aquí se levaron a cabo, contrastando co papel defensivo e militar que a historia lle tiña asignado. Se nos seus momentos de esplendor, Monterrei atraeu o interese literario, non menos certo é que na súa decadencia e ruina seguiu a provocar os máis acesos sentires da man da poesía, da lenda ou da cantiga.
No fío da lenda destacan as xeneradas pola estancia do Rei don Pedro I <<O Cruel>>, as referentes á máscara do Cigarrón ou a do franciscano poseso. Vén ao caso referir aquí a da innominada condesa que gostaba de se recrear coa paisaxe do Val. Un día ficou cega e o seu marido, o conde, prometeu erguerlle unha capela á Virxe no lugar que a dama primeiro avistase despois de recobrala. Fíxose o miragre e o lugar onde o conde tivo que erguer a capela foi o posteriormente coñecido como A Caridade. Entre as moitas cantigas alusivas a este santuario destaca unha moi coñecida que quizais relembre o milagre antes relatado:

Monterrei está nun alto
e Verín nun baixo está
e alá nun campiño raso
a Virxe da Caridá

(pax. 117) (...)

Ningún comentario:

Publicar un comentario